Deze film is een mijlpijl in de cinema-history. Het reizen in de ruimte wordt afgezet tegen de geschiedenis van de mensheid, vanaf zijn eerste contact met een 'hogere macht' tot ver in de toekomst waar de levenscyclus geen betekenis meer heeft, terwijl in het heden de mens het tegen de, met eigen handen vervaardigde, machines opneemt tijdens een onvergetelijke ruimtereis waarop computer H.A.L. het voor 't zeggen heeft. De film is een visueel festijn en onderscheidt zich bovendien doordat hij de muziek van Richard Straus in de top veertig bracht. Kubrick bracht de film na de premiere zelf met 17 minuten terug tot de huidige lengte.